Η ΚΥΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ

Plot

Η μεγάλη κυρία του ευρωπαϊκού σινεμά, Κατρίν Ντενέβ, πρωταγωνιστεί στην απολαυστική κωμωδία – μια αληθινή «ροζ» ιστορία - που αποκαλύπτει σε όλο της το μεγαλείο τη Μπερναντέτ Σιράκ, τη γυναίκα πίσω από τον πολυσυζητημένο Πρόεδρο της Γαλλίας, Ζακ Σιράκ.

Όταν έφτασε στο Μέγαρο των Ηλυσίων ως η κυρία του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, η Μπερναντέτ Σιράκ περίμενε να πάρει απλώς τη θέση που της άξιζε: αυτή της γυναίκας που πάντα κινείται στη σκιά του συζύγου της για να μπορέσει εκείνος να εκτελέσει τα καθήκοντά του με επιτυχία και συνέπεια.

 

Όταν, όμως, η Μπερναντέτ συνειδητοποιεί ότι όλοι τη βλέπουν ως παλαιομοδίτικη και ξεπερασμένη, αποφασίζει να πάρει την εκδίκησή της μεθοδεύοντας διάφορες αλλαγές που θα της εξασφάλιζαν τη δική της θέση και φωνή στα πράγματα. Αυτή η ανυπακοή της θα φέρει τα πάνω-κάτω!

 

Η Κατρίν Ντενέβ επιστρέφει με έναν ακόμη πρωταγωνιστικό ρόλο σε κωμωδία, σε αυτό το απολαυστικό πορτρέτο μιας γυναίκας που αιφνιδίασε ένα ολόκληρο έθνος με την αναπάντεχη στροφή της όσον αφορά τη δημόσια περσόνα της, η οποία και της εξασφάλισε τη δική της, μοναδική θέση στην ιστορία. Σύζυγος του Ζακ Σιράκ, πρώην δημάρχου του Παρισιού, ο οποίος έγινε Πρόεδρος της Γαλλίας από το 1995 ως το 2007 καταφέροντας μια πρώτη νίκη ενάντια στην άνοδο του Λε Πεν, αλλά έληξε κάπως άδοξα την πολιτική του καριέρα εν μέσω διαφόρων σκανδάλων διαφθοράς. Η Μπερναντέτ έδωσε τη δική της μάχη για να μη θεωρείται απλώς η… κυρία του κυρίου, δίνοντας αφορμή για αυτήν την εύστοχη και άκρως διασκεδαστική σάτιρα, με επικεφαλής την εμβληματική γαλλίδα σταρ.

 

 

H σκηνοθέτης Λεά Ντομενάκ μιλά για την ταινία

 

Γιατί επιλέξατε να γράψετε και να σκηνοθετήσετε μια ταινία για τη Μπερναντέτ Σιράκ;

 

Κατάγομαι από οικογένεια δημοσιογράφων, άρα όπως καταλαβαίνετε, η πολιτική ήταν ένα θέμα που επηρέασε βαθιά την παιδική μου ηλικία. Ο πατέρας μου έγραφε συχνά για τον Σιράκ, και παρόλο που ένιωθα ότι γνώριζα εκείνον, γνώριζα πολύ λιγότερα για τη σύζυγό του.

 

Είχα μια μάλλον αρνητική εικόνα γι' αυτήν: ότι ήταν αυστηρή, συντηρητική, ακόμα και παλιομοδίτικη. Μια εικόνα που άλλαξε εντελώς όταν έτυχε να δω το ντοκιμαντέρ «Bernadette Chirac, Mémoire d'une Femme Libre», σε σκηνοθεσία της Αν Μπαρέρ, η οποία ήταν η σύμβουλος επικοινωνίας της κας. Σιράκ. Με εξέπληξε η ελευθερία του λόγου της, σε ηλικία 80 ετών. Ανακάλυψα ότι ήταν αστεία και απελευθερωμένη, πολύ μακριά από την ιδέα που είχα γι' αυτήν και, πάνω απ' όλα είχε μια ιστορία που άξιζε να ειπωθεί.

 

Η ζωή της Μπερναντέτ Σιράκ μοιάζει με τη ζωή πολλών γυναικών, οι οποίες είναι εξίσου μορφωμένες με τους σύζυγους τους και οι οποίες καταλήγουν να κάνουν στην άκρη για να τους κάνουν χώρο. Αυτή είναι η ιστορία που ήθελα να διηγηθώ γιατί μου θύμισε τους παππούδες μου, μου θύμισε τις γιαγιάδες μου.

 

Ήταν μια ιστορία που μίλησε στην καρδιά μου, παρόλο που δεν είμαστε από την ίδια γενιά, την ίδια οικογένεια, ή την ίδια πολιτική πλευρά. Ένα σχόλιο της συν-σεναριογράφου μου, Κλεμάνς Νταρζέν, η οποία είναι δέκα χρόνια νεότερη μου, με έπεισε ακόμη περισσότερο. Όταν της είπα την ιδέα μου να γράψω για τη Μπερναντέτ Σιράκ υπό το πρίσμα της «εκδίκησης» μιας γυναίκας, εκείνη μου είπε ότι ταυτιζόταν εντελώς - αισθανόταν ότι «ήταν σαν τη Μπερναντέτ»! Οπότε είπα στον εαυτό μου ότι η ιστορία της θα μπορούσε πραγματικά να μιλήσει σε όλους και ο λόγος που επέλεξα να τη μετατρέψω σε έργο μυθοπλασίας, ακόμη περισσότερο μια κωμωδία, ήταν για να μπορέσω να προσεγγίσω ένα ευρύ κοινό.

 

Ήμουν επίσης ευτυχής που έγραψα έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για μια γυναίκα άνω των 50 ετών, καθώς εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόλις το 7% των χαρακτήρων που βλέπουμε στον κινηματογράφο.

 

Γιατί επιλέξατε το είδος της κωμωδίας;

 

Πρώτον, επειδή η Μπερναντέτ Σιράκ έχει φοβερή αίσθηση του χιούμορ - και δεν μπορούσαμε να το αφήσουμε αυτό να περάσει απαρατήρητο. Αλλά πάνω απ' όλα επειδή η κωμωδία σού επιτρέπει να πεις μια ιστορία από απόσταση, νομίζω ότι μπορείς να περάσεις πολλά μηνύματα μέσα από το χιούμορ. Η ταινία είναι ένα είδος σάτιρας, ο στόχος της οποίας δεν είναι να κοροϊδέψει τους χαρακτήρες της. Ο τόνος της μοιάζει περισσότερο σε τόνο παραμυθιού. Και έχει βοηθήσει σε αυτό και η επιλογή των ηθοποιών, οι οποίοι έχουν όλη άνεση με την κωμωδία, χωρίς απαραίτητα να συνδέονται στενά με το είδος. Όλοι ενσαρκώνουν τους χαρακτήρες τους με χιούμορ και τρυφερότητα.

 

Παρακολουθούμε τις πρώτες μέρες του ζεύγους Σιράκ στο Μέγαρο των Ηλυσίων και καθ' όλη τη διάρκεια της προεδρίας τους. Πόσο μεγάλο κομμάτι του σεναρίου είναι αληθινό;

 

Το μεγαλύτερο μέρος του σεναρίου βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Με τη συν-σεναριογράφο μου, διαβάσαμε ό,τι μπορούσαμε να βρούμε για το ζεύγος Σιράκ. Από αυτήν την έρευνα αντλήσαμε έναν μεγάλο αριθμό ιστοριών που χρησιμοποιήσαμε στην ταινία, τηρώντας το χρονικό πλαίσιο από το 1995, το έτος που ο Ζακ Σιράκ έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως το 2007, το τέλος της δεύτερης θητείας του. Αφότου βρήκαμε την ιστορία, αφεθήκαμε λίγο πιο ελεύθερες - γράφαμε, εξάλλου, μυθοπλασία. Μαλακώσαμε σκόπιμα τον χαρακτήρα της Μπερναντέτ Σιράκ: σίγουρα είναι πιο «σκληρή» από αυτό που εμείς δείχνουμε στην ταινία. Δεν θέλαμε να κρύψουμε αυτή την πραγματικότητα ή να κάνουμε κάποιου είδους αγιογραφία, αλλά θέλαμε να πλάσουμε έναν δικό μας, κωμικό χαρακτήρα. Έναν χαρακτήρα που θα μπορούσε να είναι σαν εκείνη, αλλά που δεν είναι εντελώς αυτή, έτσι ώστε να παραμείνει πάνω απ' όλα η ηρωίδα της δικής μας ιστορίας. Ή για παράδειγμα, ξέρουμε ότι η Μπερναντέτ Σιράκ και ο Νικολά Σαρκοζί συναντήθηκαν κρυφά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007 - εμείς επιλέξαμε να τοποθετήσουμε αυτή τη συνάντηση σε ένα εξομολογητήριο, επειδή μας έκανε να γελάσουμε.

 

Για εσάς, το είδωλο της οικογένειας Σιράκ είναι η Μπερναντέτ Σιράκ. Είναι η πραγματική αρχηγός της οικογένειας;

 

Θα έλεγα ότι είναι η στυλοβάτης! Συνήθιζε να λέει στον σύζυγό της: «Ο Ναπολέων δε θα γινόταν τίποτα χωρίς τη Ζοζεφίν». Προέρχεται από μια οικογένεια συντηρητική, τους Σοντρόν ντε Κουρσέλ, και για να πάρει τη θέση της έπρεπε να πολεμήσει ενάντια στον εαυτό της, ενάντια στον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσε. Παρόλο που ένιωθε παραμελημένη, ήταν αδιανόητο γι' αυτήν να επαναστατήσει ή να διαλύσει μια οικογένεια. Στην ταινία, φαίνεται πόσο σκληρός ήταν ο Ζακ Σιράκ μαζί της, κάτι που είναι γεγονός. Ενάντια σε αυτές τις μικρές, συχνές ταπεινώσεις η Μπερναντέτ Σιράκ επέλεξε να επαναστατήσει και αυτήν την επανάσταση ήθελα να αφηγηθώ.

 

Είναι η Μπερναντέτ Σιράκ φεμινίστρια;

 

Είναι με τον δικό της τρόπο, ναι. Και ένα πράγμα είναι σίγουρο: έγινε με τα χρόνια. Συνειδητοποίησε αργά στη ζωή της ότι δεν την έπαιρναν στα σοβαρά επειδή ήταν γυναίκα. Η Μπερναντέτ Σιράκ κατέληξε να συμβολίζει ένα συγκεκριμένο είδος φεμινισμού, που μπορεί να μην είναι ο ίδιος με τον δικό μου, αλλά παρόλ’ αυτά υπάρχει. Ήθελα η ταινία μου να αφορά όσο δυνατόν περισσότερες γενιές. Η Μπερναντέτ είναι η ιστορία μιας γυναίκας μέσα σε μια ιστορία που όλοι γνωρίζουν - είναι ένας τρόπος να δει κανείς τη «μεγάλη» ιστορία μέσα από την ατομική.

 

 

Πώς ήταν να συνεργάζεστε με Κατρίν Ντενέβ, η οποία επιστρέφει σε πρωταγωνιστικό ρόλο;

 

Ήταν προφανώς κάπως τρομακτικό, ειδικά επειδή η Μπερναντέτ είναι η πρώτη μου ταινία μεγάλου μήκους. Όταν γνώρισα τους παραγωγούς, με μόνο μια λειψή σύνοψη τότε, αναφέρθηκα αμέσως στην Κατρίν Ντενέβ για τον ρόλο της Μπερναντέτ. Όταν γράφαμε το σενάριο, όμως, ήθελα να επικεντρωθώ όσο το δυνατόν περισσότερο στους χαρακτήρες, έτσι ανάγκασα τον εαυτό μου να σταματήσω να σκέφτομαι συγκεκριμένους ηθοποιούς.

 

Η Κατρίν αρχικά κάπως εξεπλάγη από αυτή την πρόταση, τελικά όμως το διάβασε και θέλησε να με συναντήσει, επειδή το σενάριο την έκανε να γελάσει. Συναντηθήκαμε και μιλήσαμε πολύ για το σενάριο και το όραμά μου για την ταινία, και προς τεράστιά μου χαρά αποφάσισε να με εμπιστευτεί.

 

Στην πορεία ανακάλυψα ότι η Κατρίν έχει μια «ολοκληρωμένη» αντίληψη για τον κινηματογράφο, θέλει να έχει εικόνα για την ταινία στο σύνολό της. Είναι παθιασμένη, επενδύει τον εαυτό της ολοκληρωτικά σε ένα γύρισμα και σε έναν ρόλο, και της αρέσει να κάνει πράγματα που δεν έχει ξανακάνει. Τα δικά της υψηλά στάνταρ της σημαίνουν ότι όλοι να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους. Θαυμάζω το θάρρος και την επιδεξιότητά της. Ήταν η πρώτη μου ταινία, αλλά ο ρόλος αυτός πρέπει να ήταν μεγάλο ρίσκο για εκείνη - γι' αυτό πιστεύω ότι ήταν μια σημαντική ταινία και για τις δυο μας.

 

 

H πρωταγωνίστρια Κατρίν Ντενέβ

μιλά για την ταινία

 

Ποτέ δεν σας φανταστήκαμε σε έναν τέτοιο ρόλο...

 

Έχετε απόλυτο δίκιο! Και η δική μου, πρώτη αντίδραση ήταν «Τι; Να παίξω τη Μπερναντέτ Σιράκ;» Οι βιογραφικές ταινίες σε γενικές γραμμές δε με ενδιαφέρουν.

 

Τι σας έκανε να αλλάξετε γνώμη;

 

Το σενάριο, το οποίο ήταν πραγματικά υπέροχο: πολύ καλά γραμμένο και πολύ, πολύ αστείο. Μετά γνώρισα και τη Λεά, η οποία με έκανε να συνειδητοποιήσω αμέσως ότι δεν επεδίωκε η ταινία να γίνει ούτε μια ακριβής αναπαράσταση των γεγονότων ούτε πραγματικά να μοιάσει με τη Μπερναντέτ Σιράκ - έπρεπε απλώς να είμαι στο πνεύμα του χαρακτήρα που είχε γράψει. Αυτή η ανάγνωση και αυτή η συνάντηση άλλαξαν τα πράγματα.

 

Τι εικόνα είχατε για το ζεύγος Σιράκ και τη Μπερναντέτ πιο συγκεκριμένα;

 

Όπως όλοι οι άλλοι, γνώριζα την πολιτική της οξυδέρκεια και ήξερα ότι ήταν κάπως παραμελημένη από τον σύζυγό της, κάπως στην απ’ έξω από το δίδυμο που ήταν ο Σιράκ με την κόρη του, Κλοντ. Όλα άλλαξαν ριζικά όταν ξεκίνησε η φιλανθρωπική εκστρατεία της οποίας ηγήθηκε. Και φυσικά το βιβλίο «Conversation» με τον δημοσιογράφο Πατρίκ Ντε Καρολίς το 2001, το οποίο είχε επιτυχία στα ΜΜΕ και της έδωσε μια κάποια θέση στα πράγματα. Δεν ήταν πλέον απλώς η «Κυρία Σιράκ».

 

Η ταινία δίνει πολύ χώρο στις προσπάθειές της και σε αυτές του συμβούλου της, Μπερνάρ Νικέ, για να δημιουργήσουν την κατάλληλη εικόνα στα ΜΜΕ - ένα ζευγάρι ακαμάχητο.

 

Με αυτό το δίδυμο, η Λεά την κάνει πιο συμπαθητική από ό,τι ήταν η Μπερναντέτ Σιράκ στην πραγματικότητα εκείνη την εποχή. Είχε τη φήμη ότι ήταν μάλλον σκληρή, κάπως στεγνή, όχι σνομπ, αλλά… μάλλον κλειστή. Αν και οι καταστάσεις είναι ρεαλιστικές -οι σεναριογράφοι έχουν κάνει προσεκτική, σχολαστική έρευνα για να διασταυρώσουν τα πάντα- η ταινία παραμένει μια μυθοπλασία.

 

Η σκηνοθέτης λέει ότι καταφέρατε να να δημιουργήσετε έναν «τρίτο» χαρακτήρα που να βρίσκεται ανάμεσα σε εσάς και την Μπερναντέτ Σιράκ. Πώς προετοιμάζεστε για έναν τέτοιο ρόλο;

 

Είχα διαβάσει το βιβλίο της Μπερναντέτ Σιράκ, αλλά αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο ήταν η οπτική γωνία της Λεά. Αυτό ήρθε απλά. Διάβασα το σενάριο, συναντηθήκαμε, γνωριστήκαμε. Δεν υπάρχει πρόβλημα όταν αποκτάς εμπιστοσύνη με κάποιον.

 

Η Μπερναντέτ εν ολίγοις στο τέλος γίνεται φεμινίστρια.

 

Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Ξεκινάει λέγοντας στον σύμβουλό της ότι πρέπει να ζητήσει την άδεια του συζύγου της για οποιαδήποτε κίνηση και καταλήγει με μια εξαιρετικά ευρεία ελευθερία κινήσεων. Με τον τρόπο αυτό, παίρνει την εκδίκησή της και βρίσκει τη θέση της.

 

Παρά ορισμένες στιγμές πιο σκληρές ή ειρωνικές, η ταινία τείνει προς μια κάποια επιείκεια...

 

Έχουν περάσει σχεδόν τριάντα χρόνια από την περίοδο εκείνη. Είμαστε πάντα πιο επιεικείς όταν περάσει ο καιρός… Μια μέρα, χωρίς αμφιβολία, θα γραφτεί ένα πολύ πιο σκληρό βιβλίο για τη Μπερναντέτ Σιράκ.

 

Η κωμωδία είναι ένα είδος που σας αρέσει ιδιαίτερα.

 

Είναι επίσης αυτό που απαιτεί την περισσότερη δουλειά, τη μεγαλύτερη προσήλωση. Δεν υπάρχουν πολλές καλογραμμένες κωμωδίες. Το κάστινγκ παίζει επίσης τεράστιο ρόλο. Χρειάζεται ηθοποιούς με έντονη αίσθηση του ρυθμού. Οι ηθοποιοί που επέλεξε η Λεά είναι όλοι υπέροχοι, θαυμάσιοι. Μου άρεσε πάρα πολύ να δουλεύω μαζί τους.

 

Τι είδους σκηνοθέτης είναι η Λεά Ντομενάκ;

 

Η Λεά έχει ισχυρή προσωπικότητα. Ξέρει τι θέλει και πώς να το ζητάει. Αν και είχαμε πολύ μεγάλες σε διάρκεια σκηνές, ήθελε να διατηρήσουμε μια κάποια φρεσκάδα, να τηρούμε έναν συγκεκριμένο ρυθμό. Κάναμε πολύ λίγες πρόβες και πολύ λίγες λήψεις. Ποτέ δεν κάναμε πάνω από δέκα. Ήταν πολύ πρόθυμη να να διατηρήσουμε τη ζωντάνια μας.

 

Συχνά εμπιστεύεσαι νέους σκηνοθέτες για τα ντεμπούτα τους.

 

Μόνο αν τα σενάρια είναι καλά. Η συνάντηση με τον σκηνοθέτη είναι κρίσιμη. Είχα αμέσως μια εξαιρετική επαφή με τη Λεά. Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα νεαρή γυναίκα. Μου άρεσε πραγματικά να δουλεύω να δουλεύω μαζί της.

 

 

20 Ιουνίου στους κινηματογράφους

από τη Rosebud.21