ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΒΑΤΖΙΟ

Plot

Ένας από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που έχει ποτέ γνωρίσει ο πλανήτης, ο αιρετικός, έντονος, ιδιοφυής Καραβάτζιο, πρωταγωνιστεί σε ένα διαφορετικό πορτρέτο που μας συστήνει την πολυτάραχη ζωή ενός ανθρώπου, ο οποίος πάλεψε όλη του τη ζωή με το κατεστημένο με μία και μόνο αποστολή: η Τέχνη να κλείνει μέσα της την αλήθεια.

Ιταλία, 1600 μ.Χ. Ο Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστότερος και ως Καραβάτζιο, είναι ένας ιδιοφυής καλλιτέχνης που επαναστατεί ενάντια στους αυστηρούς κανόνες της Συνόδου του Τρέντο σχετικά με τη απεικόνιση θρησκευτικών εικόνων, χρησιμοποιώντας πόρνες, κλέφτες και αστέγους σα μοντέλα για τους θρησκευτικούς του πίνακες.

Όταν ο Καραβάτζιο καταδικαστεί σε θάνατο έπειτα από μια μονομαχία ερωτικής αντιζηλίας, ο Πάπας Παύλος Ε’ αναθέτει σε έναν μυστικό πράκτορα του Βατικανού να διεξάγει πλήρη έρευνα γύρω από τον εκκεντρικό καλλιτέχνη, έτσι ώστε να αποφασίσει αν θα του δώσει χάρη.

Ο Άνθρωπος-Σκιά ξεκινάει τη μυστική του έρευνα για έναν ζωγράφο ο οποίος συναρπάζει, ταράζει, κι ανατρέπει τα πάντα στη ζωή του, όπως και στην Τέχνη του… Μια Σκιά που θα έχει απόλυτη δύναμη ζωής και θανάτου για τη μοίρα μιας ιδιοφυΐας.

Μετά από πενήντα χρόνια στον χώρο του κινηματογράφου και άλλες δεκατρείς ταινίες, ο Μικέλε Πλασίντο επέλεξε να αφιερωθεί στην ιστορία της περίπλοκης και περιπετειώδους ζωής του Καραβάτζιο, με στόχο να συλλάβει τις βαθιές αντιφάσεις που επιφύλαξε η ζωή αυτή - το σκοτάδι των βαθιών του βασάνων.

Επαναστάτης και ανήσυχος, θεοσεβούμενος και σκανδαλώδης, ανεξάρτητος και παρεκβατικός: ο Καραβάτζιο που μας αποκαλύπτει ο Πλασίντο είναι ένας καταραμένος καλλιτέχνης μνημειώδους ταλέντου, αλλά πάνω από όλα ένας ροκ σταρ πριν καν υπάρξει ο όρος αυτός. Ένας επαναστάτης χωρίς αιτία που αναγκάστηκε να έρθει αντιμέτωπος με τις δυσάρεστες συνέπειες μιας απερίσκεπτης ζωής γεμάτης δαίμονες κάθε είδους, μιας ζωής στην οποία η ιδιοφυΐα και η αναρχία συνυπάρχουν για να μας δώσουν έναν διαχρονικό χαρακτήρα, έναν αέναα συναρπαστικό, παγκόσμιο ίνδαλμα.

Ο Πλασίντο ήθελε η ταινία να αποκαταστήσει την αυθεντικότητα του καλλιτέχνη Καραβάτζιο, με όλα του τα ελαττώματα, τις αρετές και τη βαθιά του ανθρωπιά, ενώ ταυτόχρονα να απεικονίζει την πλήρη αλήθεια για την εποχή στην οποία ζούσε -τις εικόνες, τις μυρωδιές, τις γεύσεις- μακριά από ακαδημαϊσμούς και ωραιοποιήσεις. Έτσι θα μπορούσε να μιλήσει με ειλικρίνεια για το αδιαπέραστο σκοτάδι μιας ιδιοφυΐας που παραδόξως είχε την ικανότητα να φωτίζει τον κόσμο με την τέχνη του, καθώς και ενός ανθρώπου που βρισκόταν σε μια διαρκή, λυσσαλέα διαμάχη με τον ίδιο του τον εαυτό. Μια κινηματογραφική αφήγηση που ευθυγραμμίζεται με την επείγουσα διαδρομή ενός καλλιτέχνη που, όπως είχε πει και ο ίδιος, «απλώς αναζητούσε την αλήθεια».

Γνωρίστε τους χαρακτήρες της ταινίας

Ο Ρικάρντο Σκαμάρτσιο είναι ο Μικελάντζελο Μερίζι «Καραβάτζιο»

Ένας ιδιοφυής και ευρηματικός καλλιτέχνης που θέλησε να σπάσει όλους τους τότε κανόνες περί τέχνης, να εξανθρωπίσει τη θρησκεία και να συλλάβει τη γυμνή πραγματικότητα της ύπαρξης. Ατημέλητος, γεμάτος λεκέδες από μπογιά, και πάντα έτοιμος για καυγά (το σπαθί του τον συνοδεύει πάντα), αισθάνεται άνετα ανάμεσα σε κακοποιούς, ζητιάνους, πόρνες και λοιπά περιθωριακά στοιχεία.  Θα προσελκύσει το μίσος παντοδύναμων εχθρών και θα γίνει τελικά ο αρχιτέκτονας της τραγικής του μοίρας.

Ο Λουί Γκαρέλ είναι η Σκιά

Ο μόνος φανταστικός χαρακτήρας στην ταινία, βλοσυρός και αδιάλλακτος. Η ματιά του είναι εξεταστική, η έκφρασή του μόνιμα αγριωπή. Ένας ερευνητής στην υπηρεσία του Πάπα Παύλου Ε’, ο οποίος θα κάνει διεξοδική έρευνα, έπειτα από την οποία θα αποφασιστεί αν θα δοθεί χάρη στον Καραβάτζιο ή όχι. Χάρη στην ακούραστη και προσεκτική του δουλειά, θα μπορέσει να αντιληφθεί μερικές βασικές λεπτομέρειες, αλλά και θα εκμαιεύσει σημαντικές ομολογίες.

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι η Κοστάντσα Κολόνα

Μια αριστοκράτισσα από τη Ρώμη, σε δυστυχισμένο γάμο με τον Φραντσέσκο Σφόρτσα, μαρκήσιο του Καραβάτζιο. Προστατεύει τον καλλιτέχνη Καραβάτζιο με τρυφερότητα και ενδιαφέρον για όλη της τη ζωή. Νιώθοντας δυσφορία για το αποπνικτικό πολιτικό κλίμα της εποχής, η Κονστάντσα ήταν πίσω από κάθε κίνηση του Καραβάτζιο, προσφέροντάς του προστασία και βοήθεια ως το τέλος.

Η Μικαέλα Ραματσότι είναι η Λένα

Μια κοινή γυναίκα σπάνιας ομορφιάς που διετέλεσε ερωμένη πολλών υψηλά ιστάμενων ιεραρχών. Συνδέθηκε για αρκετά χρόνια με τον Καραβάτζιο, ο οποίος τη χρησιμοποίησε ως μοντέλο για την Παρθένο Μαρία στους πίνακές του - εξαγριώνοντας έτσι πολλούς.

Ο Τέντουα είναι ο Τσέκο

Ο Τσέκο ήταν μοντέλο, βοηθός και φίλος του Καραβάτζιο - ο μόνος που μπορεί να εμπιστευτεί ο ζωγράφος, ο μόνος στον οποίο μπορεί να βασιστεί. Η σχέση τους είναι αμφίσημη, αλλά σίγουρα αυθεντική και σημαντική.

Ο Βινίτσιο Μαρκιόνι είναι ο Τζιοβάνι Μπαλιόνε.

Πέρα από τη δουλειά του ως ζωγράφου, είναι επίσης γνωστός ως βιογράφος πολλών Ιταλών καλλιτεχνών. Εργάστηκε κυρίως στη Ρώμη ανάμεσα στα τέλη του 16ου και τις αρχές του 17ου αιώνα, και είναι γνωστός για την πρώτη δημοσιευμένη βιογραφία καλλιτεχνών τον 17ο αιώνα. Είχε πολλές προσωπικές διαφωνίες με τον Καραβάτζιο, παρά την καλλιτεχνική του επιρροή. Παραμένει, πάντως, η βασική πηγή βιογραφικών πληροφοριών για τον Καραβάτζιο.

Η Λολίτα Χάμα είναι η Άννα Μπιανκίνι

Κόρη πόρνης που αναγκάστηκε να ακολουθήσει το ίδιο επάγγελμα. Πέρα από τα χαρακτηριστικά κόκκινα μαλλιά της, ήταν γνωστή σε όλη τη Ρώμη για τον εκρηκτικό της χαρακτήρα, ο οποίος την έκανε να πρωταγωνιστεί σε καυγάδες και να έχει μπλεξίματα με τον νόμο. Ο Καραβάτζιο την προτιμούσε ως μοντέλο, μάλλον χάρη και στον δύσκολο χαρακτήρα της - τη χρησιμοποίησε, μάλιστα, ως μοντέλο για το πτώμα της Παναγίας στο σοκαριστικό αριστούργημα «Θάνατος της Παρθένου» (1604-1606).

Ο σκηνοθέτης Μικέλε Πλασίντο μιλά για την ταινία

Η ταινία «Στη Σκιά του Καραβάτζιο» φαντάζεται τον σπουδαίο ζωγράφο ως ροκ σταρ, να ζει τη ζωή σα σίφουνας, όπως θα έκανε σήμερα στη Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο . Και γι’ αυτό έρχεται στη Ρώμη: το κέντρο του κόσμου, ένα σύμπαν από μετανάστες, πόρνες, ιερείς, προσκυνητές, καρδινάλιους, πρίγκηπες και κακοποιούς. Έναν πλανήτη μεγάλου πλούτου και μεγάλη φτώχιας, με το χρήμα να ρέει από τα παλάτια του, ενώ ζητιάνοι λιμοκτονούν στα σοκάκια του.

Εδώ η Εκκλησία είναι στην εποχή της Αντιμεταρρύθμισης: παραγγέλνει την κατασκευή αγαλμάτων, πινάκων, και τρούλων για να γιορτάσει τη χλιδή που απολάμβαναν τα μέλη της. Εδώ, μέσα σε λίγα χρόνια, ο Καραβάτζιο γίνεται σταρ, μία καλτ φιγούρα για νεαρούς καλλιτέχνες και πλούσιους και ισχυρούς συλλέκτες. Στο στούντιο όπου δημιουργεί τα αριστουργήματά του συχνάζουν μαγαζάτορες και πόρνες, αλλά και ευγενείς και συλλέκτες εκκλησιαστικής τέχνης. Ένα στούντιο όπως άλλα της εποχής του, αλλά και με χαρακτηριστικά σύγχρονου εργαστηρίου.

Σε αυτό, κυριαρχεί ένας καλλιτέχνης με εμμονή την επιθυμία του να επικοινωνήσει μέσα από τους πίνακές του ένα εντελώς καινούργιο και επαναστατικό θρησκευτικό όραμα, όπου η αφήγηση των βιβλικών ιστοριών αποτυπώνεται από ανθρώπους του δρόμου, κάτι σαν προπομπός του νεορεαλισμού. Τον βλέπουμε να εργάζεται: στενό παντελόνι σαν τζιν, βαριά λασπωμένα παπούτσια, ένα πουκάμισο γεμάτο κηλίδες μπογιάς. Ακόμη και ο ίδιος είναι σαν καμβάς: έχει μπογιές στα χέρια του, κάτω από τα νύχια του, στο μούσι του, στα μαλλιά του. Λέγεται ότι όταν ο Καραβάτζιο παραδίνεται σε μία ακόμη κρίση θυμού, κλειδώνεται στο σπίτι του και δε δέχεται κανέναν - δεν κοιμάται, δεν τρώει.

Είναι και οι γυναίκες της ζωής του. Η πιο σημαντική, εκείνη που πάντα τον προστάτευε, είναι η Μαρκησία Κοστάντσα Κολόνα. Η δεύτερη είναι η Λένα, μία από τις πιο διάσημες πόρνες της Ρώμης και ένα από τα αγαπημένα του μοντέλα, η οποία συχνά αναπαριστούσε την Παναγία στους πίνακές του. Η τρίτη γυναίκα είναι η Άννα, η οποία θα γινόταν το μοντέλο για ένα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματά του, τον «Θάνατο της Παρθένου», που είναι σήμερα στο Λούβρο.

Και πίσω από όλα αυτά η κρυφή δύναμη, η Σκιά: αυτός που ελέγχει και αποφασίζει για τη ζωή και θάνατο των ανθρώπων, αυτός που παρατηρεί σιωπηλά τα πάντα. Τελικά η Σκιά υπηρετεί τις ίδιες φονταμενταλιστικές δυνάμεις που σε λίγο καιρό θα καταδικάσουν τον Γαλιλαίο και θα εξαλείψουν κάθε είδος αντιγνωμίας. Όταν ο Καραβάτζιο έρθει αντιμέτωπος με ένα φοβερό τελεσίγραφο, θα αρνηθεί τελικά να προδώσει την ελευθερία του.